Strateji oyunlarıyla ön plana çıkan ve bilinen ekip Paradox, yeni ve derinlemesine bir strateji oyunuyla karşımıza çıkıyor. Victoria 3 oyunu ile beraber karşımıza çıkan Paradox ekibi, bu sefer bizleri daha derinlere indirmeyi hedefliyor. Paradox ekibi daha önce Hearts of Iron, Crusader Kings, Imperator: Rome ve daha fazla strateji oyunlarını bizlere sundu.
Bu sefer karşımızda her tarafıyla detaylı bir strateji oyunu var. Oyunda vatandaşlarımızın mutluluğu tamamen ön planda. Oyunun temelinde "Vatana hizmet, hizmet hizmet" cümlesi yatıyor diyebilirim. Oyunu daha önceden edindiğimiz beta koduyla beraber oynadım. Şimdi geçelim incelememize:
Victoria 3 İnceleme
Strateji oyunu Victoria 3, oyunculara geniş çaplı bir deneyim sunuyor. 1836 ile 1936 yılları arasını (100 yıl) konu alan yapım, bizlere derin strateji deneyimi sunuyor. Oyunu büyük bir haritada başlıyorsunuz tabi önce bir ülke seçiyorsunuz. Daha sonra sizi oyun kocaman bir dünyaya bırakıyor ve buradaki temel amacınız seçmiş olduğunuz ülkeyi ihya etmek, ekonomi, siyaset, diplomasi, savaş ve nüfus alanında genişletmekten ibaret. Ülkenizdeki vatandaşları mutlu etmek için iyi bir lider olmalı ve elinizden geleni yapmalısınız. Elbette bu yol kolay değil dolayısıyla öncelikle alıştırma modunu oynamanızı öneririm. Tabi daha önceden bu tarz strateji oyunlarına aşina olanlar bu modu es geçebilir ancak her oyunun kendine ait tarzı olduğundan yine de bu kısmı atlamanızı tavsiye etmem.
Oyunda asıl olay bir lider olarak vatandaşları mutlu etmek. Vereceğiniz kararlar vatandaşları etkileyecek ve size karşı olumlu olumsuz tavır almalarını sağlayacak. Dolayısıyla siyaset, ekonomi, savaş ve diğer konularda çok temkinli davranmanız, dikkat etmeniz ve üzerine düşünmeniz gerekecek. Oyunda ülkenin her türlü şeyinden sorumlusunuz. Siyaset, ordu, ekonomi, nüfus, okur-yazarlık oranı, bina, pazar ve daha fazlası sizin sorumluluğunuzda. Her bir ayrıntı oyunda yer alıyor ve bu tarz ayrıntıları dikkatle takip etmeniz ve geliştirmeniz gerekiyor. Her bir alanda yakalayacağınız başarı nüfusun artmasına, vatandaşların mutlu olmasına, ekonomik ve ordu olarak güçlenmenizi sağlayacak.
Oyunda halk ve ekonomi ön planda
Paradox ekibinin diğer strateji oyunlarına nazaran Victoria 3, daha çok ekonomi ve halk üzerine yoğunlaşmış durumda. Bir savaş durumunda veya ekonomik çöküş sırasında her zaman halkı düşünmek zorundasınız. Oyunda halkın kendine ait ihtiyaçları yer alıyor ve bu ihtiyaçları her anlamda karşılamak durumunda kalıyorsunuz.
Oyunda bir ülkeye tıkladığınız zaman o ülkenin her türlü detayını görebiliyorsunuz. Bu detaylar arasında ülkenin ekonomik refahı, nüfusu, pazar yeri, alt yapısı vergilendirme sistemi ve daha fazlası bulunuyor. Yukarıda saydığım durumları değiştirmek tamamen sizin elinizde. Örneğin oyunda ekonomik refahı halk bazında arttırmak istiyorsanız vergileri düşürebilirsiniz. Tabi oyundaki tüm ekonomi sistemine el atamıyoruz. Ancak bunu yukarıda da örneğini verdiğim gibi vergilendirme sistemi üzerinden düzenleyebiliyoruz. Oyun içerisinde her yapı, her kamu kuruluşu ve diğer kuruluşlar ekonomisini kendisi yönetiyor. Bize de bunları düzenlemek düşüyor. Hazineyi her zaman şişik tutmak gerektiğini unutmayın.
Oyunda ekonomi sistemi nasıl ayakta tutulur ve vergilendirme dengesi olmalı?
Oyunda ekonomi konusunda vergilendirmeyi düzenlerken abartıya kaçmamak gerekiyor. Hem ülke için hem de ülke içi üretim konusunda bir şeyler yapmak istiyorsak bu düzenlemeyi akıllıca yapmamız gerekiyor. Temel gıdalardan giyime oradan da araba ve elektriğe kadar üretim yapan endüstrilere karşı doğru tavır almamız lazım. Daha düşük fiyatlar, insanların daha fazla şeyi satın sahip alabileceği anlamına gelebilir ancak aynı zamanda bu endüstrilerin daha az kâr yapacağı anlamını da taşır. Bunun yanı sıra çalışanlar daha az para alır. Bu nedenle kendinize bir ekonomik model belirleyin ve ona göre planınızı yapın.
Oyunda her bir üretim yöntemine karışabiliyoruz. Örneğin tarım konusunda basit tarım yöntemini zengin tarım yöntemiyle değiştirirsek hem işgücü artacak hem de üretim artacaktır. Eğer ihtiyaç var ise bu kısımda dilediğiniz gibi üretim yöntemlerini de düzenleyebilirsiniz. Her bir artışta gereksinimler artar ve ona göre planlama yapmanız gerekir. Tabi üretim yöntemini değiştirince bir süre etkin kalmalı ki etkilerini bu şekilde görebilirsiniz.
Oyunda ekonomi dışında asıl olarak bir ülkenin Nüfuz, Bürokrasi ve Otorite sistemi bulunuyor. Bu üç temel unsur ana sistemleri oluşturuyor. Bu kısımdaki oran ne kadar yüksek olursa o kadar güçlü kabul ediliyoruz. Her bir kategorinin artışı bizlere farklı etkileri oluyor. Örneğin otoritede şu anda benim +630 değer yer alıyor ve buna göre yüzde 25 daha fazla kanun çıkartabiliyorum. Size de her bir artı değer farklı avantajlar sunacak. Nüfuz, Bürokrasi ve Otorite kısımlarında kapasiteler farklı kaynaklardan elde edilir. Ülkenin kapasitelerini kullanmak ve eksiye düşürmek sizin için cezalandırıcı olur. Eğer böyle bir durum söz konusu olursa üretimi arttırabilir veya kaynak kullanımını azaltabilirsiniz.
Toplumlar ve sınıflar
Victoria 3 oyunu gerçekten halk bazına indirgenmiş bir yapıyı bizlere sunuyor. Tüm olayın aslında alt tabakadan döndüğünü ve halk memnun olmazsa hiçbir şeyin olmayacağını bizlere sunan bir yapım diyebilirim. Oyun içerisinde alt, orta ve üst tabakadan toplumlar yer alıyor. Buradaki denge tamamen bizim elimize bırakılmış. İstersek bu tabakaların hepsini memnun etmeye çalışabilir istersek de birini es geçip diğer ikisine yönelebiliriz. Bu sizin hamlelerinize bağlı. Yine oyun içerisinde bürokrat, köylü, din adamları ve daha fazla sınıf yer alıyor. Bu sınıflar ile sık sık karşı karşıya geliyoruz. Sınıfların çeşitli istekleri veya şikayetleri olabiliyor. Bu istek ve şikayetler ara ara seçim yapmanız gereken bir tablo şeklinde karşımıza geliyor.
Oyunun grafikleri ve mekanikleri nasıl?
Victoria 3, önceki yapımlara göre daha yenilikçi bir yapıyı bizlere sunuyor. Oyunda rahatlıkla şu anda yaşadığımız dünyayı görüntüleyebiliyoruz ve bu ülkeler arasında akıcı bir şekilde giriş yapabiliyor ve çıkabiliyoruz. Oyun içerisinde bir ülkeye giriş yaptığınızda o bölgede neler yapılıyorsa bunlar bizlere somut olarak gösteriliyor. Örneğin bir yerde tarım yaygınsa, tarlalar direkt olarak gözümüze çarpıyor. Bunlar dışında ağaçlar, boş araziler, binalar ve daha fazlası bizlere sunuluyor. Tabi ek olarak haritayı biraz geriye doğru kaydırdığımızda bulutların ilerleyişini, denizlerin dalgalanışını ve kuşların uçuşunu da görebiliyoruz. Bu da atmosfere gerçekten canlı ve şık bir hava katıyor.
Victoria 3 çok ayrıntılı bir yapıyı bizlere sunuyor. Oyunda her bir kategori ayrı ayrı karşımıza çıkıyor. Örneğin alt kısımda görünümler yeri bulunuyor ve bu kısım bizlere siyasi, ekonomik, diplomatik, askeri ve ticari görünümleri ayrı ayrı sunuyor. Yine oyunun sağ üst kısmında ilerleyen zamanı durdurabilir ve tekrardan zamanı aktif hale getirebilirsiniz. Her gününüzü verimli geçirmeye özen göstermeye bakın. Eğer bir şey inşa ederseniz veya yükseltirseniz bu yapının tamamlanması için günü ilerletmeniz gerekir. Oyun içerisinde 5 farklı zamanı ilerletme hızı bulunuyor. Kendinize göre bu hızı ayarlayabilirsiniz. Eğer bir yapının hızlı tamamlanmasını istiyorsanız 5. kademe hızına alabilirsiniz. Planlı çalışın ve ona göre ilerleyin. Böylece kısa sürede yükselebilirsiniz.
Oyunun sol menüsünde kısayol kısmında siyaset, bütçe, bina, pazar ve ordu butonları yer alıyor. Bu kısım her bir kategoriye ait farklı yapıları bizlere sunuyor. Eğer bütçeye göz atmak istiyorsak buradaki butona tıklayarak her vilayetin bizlere ne kadar getiri sunduğunu, ne kadar giderin olduğunu ve vergilendirmenin ne olduğunu gösteriyor. Oyunculara kolaylık sağlaması açısında gayet güzel bir sistem.
Sol menünün alt kısmında ise biraz daha alt kategorilere giriliyor. Bu kısımda ise diplomasi, teknoloji, kültür, nüfus, günlük ve yan bilgiler yer alıyor. Son olarak da harita bilgisi bizleri karşılıyor. Bu kısımda yine kültür kısmına tıklarsak, ülke içerisinde yaşayan her bir kültür bizlere tek tek gösteriliyor, bunun dışında siyasi güçlerinin ne kadar olduğunu ve kargaşa çıkarıp çıkarmadığı bizlere sunuluyor. Bu da toplumları kontrol altına tutma konusunda bizlere kolaylık sağlıyor.
Oyun içerisinde asıl olay biraz da diğer ülkeler ile olan ilişkilerimizden geçiyor. Diğer ülkeler ile aranızda savunma paktı kurabilir, ilişkileri bozabilir, ekonomi konusunda destekler yapabilir, savaş açabilir ve daha fazlasını yapabilirsiniz. Tabi bunların her birinin ülkenize artı veya eksi sonuçları olacaktır.
Oyunun en sevdiğim kısmı detaylı simülasyon ve strateji öğelerinin yer alması. Yukarıda da söylediğim gibi oyunda bir ülkeyle aranızı bozup savaş durumuna gelirseniz, metin tabanlı diğer oyunlar gibi orduyu yolla, kaç kişi öldüğüne bak, kazandık mı, kaybettik mi gibi sonuçları okuyup geç olayı yok. Oyunda önce savaşa gireceksiniz çok kez düşünmeniz gerekiyor. Çünkü savaş durumunda ordu için öncelikli olan şey beslenmedir. Bunun için ikmal sistemi kurmanız gerek. Daha sonra farklı yerlerde savaşmanız için cepheler açmanız gerekiyor. Oyunda nerede saldıracağınızı nerede savunacağınızı belirlemeniz gerekiyor. Bu olayların olması dolayısıyla oyun gerçekten bizleri detaylı ve ayrıntılı düşünmeye sevk ediyor.
Oyunda bunlar dışında her ülkenin tarihi yapıları elimizle kaydırdığımız harita üzerinde yer alıyor ve bizlere gösteriliyor. Yine Osmanlı içerisinde (yukarıdaki görsel) Ayasofya'yı, Frsansa'da İle-de-France vilayetinde Sanat Akademisi gibi yapıları görmemiz mümkün.
Oyunun mekanikleri ve bizlere sunuş şekli basit bir şekilde sunulmaya çalışılmış ancak her ne kadar bu basit sunum oyundaki her bir ayrıntıyı bir anda anlamamıza yetmiyor. Dolayısıyla oyun içerisinde biraz vakit geçirmek gerekiyor. Her bir kısmı gözden geçirmemiz gerekiyor.
Genel olarak toparlayacak olursam:
Victoria 3 bizlere detaylı simülasyon ve strateji unsurlarını sunuyor. Oyun strateji ve simülasyon unsurlarını güzel bir şekilde harmanlıyor ve gerçekten de üzerinde düşünülmesi gereken bir yapıyı bizlere aktarıyor. Paradox'un önceki oyunlarına nazaran Victoria 3, daha yenilikçi bir yapıya bürünmüş. İlk etapta bu kadar detaylı bir dünyaya atıldığınız için kafanız karışabilir. Daha önce bu tarz strateji oyunlarını denememiş olanlar gerçekten ben neredeyim diyebilir, ancak işin özü zaten burada bitiyor. Bir şeyler öğrendikçe oyun açılmaya başlıyor ve oradaki yapıyı görüp daha fazla gelişmek ve ilerlemek istiyoruz.
Strateji severler için de şunu söyleyebilirim: Oyun gerçekten de tatmin edici bir yapıyı bünyesinde barındırıyor. Oyunda ekonomik sistemi elden geçiriyor, halkı mutlu etmeye çalışıyor, ülkenin gidişatı bizlere bırakılıyor ve tüm yük bize ait oluyor. Derinlemesine strateji unsurlarına sahip bu oyun ile strateji açlığınızı gidebilirsiniz. Tabi zamanla oyunda bazı noktalarda aynı şeyi tekrarlıyormuş hissiyatı veriyor ancak o döngüye ulaşana kadar gerçekten de oyuna kendinizi kaptırabilirsiniz.
Steam sayfası
