Japon elektronik devi Sony, yüksek satış başarısı elde eden taşınabilir oyun konsolu PSP (PlayStation Portable) için yıllardır beklenen güncellemeyi yaparak yeni versiyonunu duyurdu. Uzun süredir PSP2 olarak anılan konsol, Sony tarafından bugün Japonya'da yapılan PlayStation Toplantısı 2011 etkinliğinde tanıtıldı.
Cihaza PSP2 diyemiyoruz çünkü ticari isimlendirme Sony tarafından henüz açıklanmadı ve firma yeni konsolunu NGP (Next Generation PlayStation Portable - Yeni Nesil Taşınabilir Konsol) olarak tanımladı. Nintendo 3DS lansmanının hemen arkasında gelen bu tanıtım oyun dünyasında büyük bir hareketliliğe yol açtı zira Sony'nin, teknoloji dünyasının geldiği son noktayı temsil edercesine, taşınabilir cihazlar için performans ve enerji verimliliğinin bir arada sunulduğu en iyi donanımları bir araya getirmeye çalıştığı açıkça görülmekte. Peki Sony NGP ya da nam-ı diğer PSP2, donanım tarafında neler vaad ediyor, iddia edildiği gibi PlayStation 3 seviyesinde grafik performansı vaad ediyor mu ? Bu yazımızda, yeni nesil taşınabilir oyun konsolunun teknik özelliklerini masaya yatıracak ve cihazın kağıt üzerinde neler vaad ettiğini anlamaya çalışacağız.
Konsol tasarım olarak PSP'yi andırıyor.
PlayStation fanatikleri tarafından hazırlanan onlarca farklı konsept tasarımından sonra yeni nesil PSP bugün resmiyet kazandı ve merak edilen pek çok detayı Sony tarafından açıklandı. Hatırlanacağı üzere PSP ilk çıktığında PlayStation 2 seviyesinde grafik performansı sunacağı belirtilmiş ve daha sonra çıkan oyunlardan anlaşılacağı üzere PSP genel olarak PS2'yi aratmayacak oyun deneyimini taşınabilir form faktöründe sunmuştu. PSP'nin bu başarısından sonra PSP2 için beklentiler iyiden iyiye artarken, PSP-PS2 bağlantısından yola çıkarak PSP2'nin PlayStation 3 seviyesinde grafik performansı sunup sunmayacağını merak etmeye başlamış ve kimileri bunun mümkün olacağını belirtmişti. Zira bir tarafta 2011 sonuna doğru çıkacağı belirtilen yeni nesil konsol, diğer tarafta ise yıllara meydan okuyan PlayStation 3 vardı. Açıkçası form faktörleri farklı olduğu ve aynı amacı (en yüksek oyun deneyimi) farklı kullanım alanlarında sunmayı hedeflediklerinden birebir mukayese etmek zor olsa da açıklanan teknik özellikler, PSP2'nin işlem gücü ve grafik kalitesi açısından oldukça iddialı olduğunu gözler önüne seriyor.
PSP2'nin işlem gücü ve grafik kalitesi açısından oldukça iddialı olduğunu gözler önüne seriyor.
Sony tarafından ilk defa 2003 yılındaki E3 fuarında açıklanan PlayStation Portable piyasaya çıktığında takvim yaprakları 12 Aralık 2004 tarihini gösterirken, televizyon kanalları başlayan satışı anahaber bültenlerine taşıyordu. Geçtiğimiz Eylül ayı itibariyle dünya çapında 60 milyon adetten fazla sattığı açıklanan PSP için artık emekli olma vakti yaklaşıyor. Aradan geçen süre zarfında Sony tarafından çeşitli güncellemelere tabi tutulan PSP, mevcut donanım özelikleriyle sınıra dayanmış durumda zira her geçen gün daha fazla güç kazanan akıllı telefonlar ve iPod Touch gibi cihazların aynı zamanda taşınabilir oyun konsolu gibi kullanılması, her ne kadar PSP'deki iddialı yapımlara sahip olmasalar da Sony için bir tehdit unsuru idi. İşte tüm bu gelişmeler ışığında yeni nesil taşınabilir oyun konsolu için birkaç yıl önce çalışmalarına başlayan Sony, NGP kod adlı yeni konsolunda donanım özellikleri için sınırları zorlamış gibi görünüyor. 333MHz'de çalışan MIPS R4000 tabanlı işlemci, entegre grafik birimi ve 64MB bellek kapaitesiyle gelirken, PSP2 ile konfigürasyonun oyun konsollarının yanı sıra pek çok tablet ve netbook sistemin ötesine taşındığını görüyoruz.
PSP 2, işlem gücü bakımından oldukça iddialı geliyor.
Sony'nin yeni nesil oyun konsoluna, ARM Cortex-A9 tabanlı işlemci güç veriyor. Bu işlemcinin en büyük özelliği dört çekirdekli tasarıma sahip olması. Bilindiği üzere şu an kullanılmakta olan ARM tabanlı SoC yani yongada sistem platformlarının önemli bir kısmı bir önceki tasarım olan tek çekirdekli Cortex-A8'i baz alırken, Motorola Xoom ve Atrix 4G ile birlikte LG Optimus 2X gibi farklı üreticilere ait akıllı telefon ve tablet bilgisayarlar, çift çekirdekli Cortex A9 tasarımını baz alan Nvidia Tegra 2 platformunu kullanıyorlar. Sony PSP2 ise bunu bir adım daha ileri götürüyor ve dört çekirdekli Cortex-A9 tasarımını baz alıyor. ARM tarafından açıklanan bilgilere göre ARMv7-A mimarisini baz alan Cortex-A9 çekirdekleri MHz yani saat hızı başına 2.5 DMIPS işlem performansı sunuyor ve örneğin 2GHz'de çalışan çift çekirdekli Cortex-A9 tasarımı için 10.000 DMIPS gibi bir performans değerinden bahsediliyor.
Sony PSP2'de dört çekirdekli bir işlemci kullanıldığı için bu değerin daha da artması beklenebilir ancak konsolun taşınabilir cihaz olduğunu düşünürsek ve performans kadar pil tüketiminin önemini de dikkate alırsak, PSP2'de kullanılan dört çekirdekli işlemcinin 2GHz'in çok daha altında bir frekansta çalışacağını söyleyebiliriz. Öte tarafta SMP yani Simultaneous Multi Processor formunda olan işlemcide, dinamik güç yönetim özelliği ile kullanılmayan çekirdeklerin kapatılarak güç tasarrufunun sağlanması da muhtemel görünüyor. Out of Order Execution tasarımını baz alan ve komutları program sırası dışında çalıştırma yeteneğine sahip olan PSP2'nin işlemcisi, DMIPS performansı açısından muhtemelen PS3'teki Cell işlemcisinden daha iyi sonuçlara imza atacak. Zira Cell işlemcisi 3.2GHz'de 1880 DMIPS gibi bir performansa imza atıyor bu açıdan dört çekirdekli Cortex-A9 gerisinde kalması muhtemel. Ancak unutulmaması gereken nokta şu ki, Cell işlemcisi In-Order Execution tasarımını baz alıyor ve komutları program sırası dahilinde çalıştırıyor dolayısıyla DMIPS performansı görece düşük kalıyor.
Arka düzeyde dokunmatik Pad kullanılmış.
Peki DMIPS değerleri kesin performans değerlerini verir mi, hayır! Bu sonuçlar işlemcilerin tam sayı performansı hakkında önemli argümanlar oluşturmakla birlikte ön plana çıkan asıl detay FP yani kayar nokta performansı olacaktır ve işte o karşılaştırmada çok çekirdekli tasarımı ile Cell CPU'sunun oldukça iddialı bir yapı sergilediğini söylemek mümkün. Kullanılan işlemciyle ilgili olarak cevabı merakla beklenen önemli bir soru bulunuyor zira işlemcide kullanılan dört çekirdekli ARM Cortex-A9 tasarımının hangi üretici tarafından ve hangi fabrikasyon süreciyle hazırlandığı henüz bilinmiyor. Kullanılan grafik biriminin Imagination firmasından geldiğini göz önüne alırsak, Nvidia Tegra 3 olmadığını anladığımız SoC tasarımının Samsung, Texas Instruments, Freescale veya ST-Ericsson tarafından üretildiği tahmini yapabiliriz.
Cell işlemcisi 3.2GHz'de 1880 DMIPS gibi bir performansa imza atıyor bu açıdan dört çekirdekli Cortex-A9 gerisinde kalması muhtemel.
Peki işlemci hangi üretim teknolojisiyle hazırlanacak? Gelen bilgilere göre Sony'nin yeni nesil oyun konsolu Japonya'da yıl sonuna doğru, Avrupa ve Amerika'da ise 2012 başında pazara sunulacak. TSMC ve GlobalFoundries'in Cortex-A9 tasarımının 28nm üretimi için ARM ile anlaşmaları olduğu biliniyor ancak HP yani yüksek performanslı 28nm süreci için henüz hacimli üretim (volume production) henüz başlamış değil. Dolayısıyla 28nm'den ziyade kullanılan işlemcinin 45nm olması daha muhtemel görünüyor ancak yine de Sony'den gelecek resmi açıklamanın beklenmesi gerekiyor. Evet PSP2'nin işlemcisine değindikten sonra şimdi GPU yani grafik işlem birimine geçebiliriz.
Sony'nin açıkladığı bilgilere göre PSP2 ya da şu anki resmi kod adıyla NGP, grafik birimi olarak, Intel ve Apple gibi firmaların da hisse ortağı olduğu Imagination firmasının yeni nesil PowerVR çözümünü kullanıyor. Hatta daha spesifik konuşmak gerekirse, PSP2'de PowerVR SGX543MP4+ grafik birimine yer veriliyor. Imagination firması tarafından ilk defa 2009 yılında lanse edilen PowerVR SGX543 grafik birimi, ölçeklenebilir çok çekirdekli tasarım anlayışı ile ses getirmeyi başarmıştı.
Yeni bir arayüz?
Üretici firmanın tercihine bağlı olarak çift, dört, sekiz ve onaltı çekirdekli versiyonları hazırlanabilen grafik biriminin PSP2'deki versiyonu, model adından (SGX543MP4+ ) da anlaşılabileceği üzere dört çekirdekli olacak. POWERVR Series5XT mimarisi üzerine inşa edilen grafik birimi, her iş hattı için USSE2 (Universal Scalable Shader Engine2) programlanabilir ana işlem ünitesine sahip. Gömülü grafik uygulamaları arasında en yüksek performans/mW değerini sunduğu belirtilen grafik birimi, hem geometri (vektör işleme) hem de pikselleme (piksel/parça işleme) performansı açısından %95'in üzerinde bir oranda yüksek lineer ölçekleme yeteneği sunuyor. İş hattı seviyesinde dinamik yük dengeleme ve talep üzerine görev dağıtımı yapabilen grafik birimi, OpenGL ES 2.x, OpenVG 1.x ve OpenCL gibi uygulama arabirimlerine verdği destek ile ölçeklenebilir GPGPU hesaplayıcısı olarak ta değerlendirilebiliyor. Peki grafik işlemci mimarisinde yapılan yenilik ve güncellemeler, performansa ne oranda yansıyor.
Açıkçası PSP2'deki grafik biriminin çalışma frekansını bilmediğimiz için kesin sonuçlar hakkında yorum yapamasak ta geliştirici firma Imagination'ın açıkladığı rakamlar yol gösterici olabilir. Zira firma, PSP2'de kullanılan aynı grafik biriminin 200MHz hızında 133 milyon/saniye hızında poligon çizebildiğini ve piksel doldurma performansının 4Gpiksel/saniye olduğunu belirtiyor. Açıkçası bir oyun konsolu olarak PSP2 için grafik birimi çalışma frekansının biraz daha yüksek olmasını beklemek yanlış olmayacaktır. Bu noktada PlayStation 3'ün Nvidia tarafından üretilen ve GeForce 7800 mimarisini baz alan RSX 'Reality Synthesizer' GPU'sunun 4.4 Gpiksel/saniye olan piksel doldurma perfomansı ile karşılaştırma yapmak mümkün.
Ancak birbirine yakın gibi görünen rakamların aslında tek başına gerçek sonucu yansıtmadığını belirtmeliyiz zira işlemci ve gpu arasındaki bant genişliğinin de performansa etki eden önemli bir argüman olduğunu belirtmeliyiz. Bu noktada PS3'teki Cell işlemcisi ve RSX 'Reality Synthesizer' GPU'su arasında 35GB/saniye düzeyinde bant genişliği sağlanırken, PSP2 için henüz böyle bir teknik veri bulunmuyor. Sahip olduğu işlemci ve grafik birimi dikkate alındığında tüm zamanların en yüksek performanslı taşınabilir oyun konsolu olarak tanımlanabilecek PSP2 için bu unvanı korumasını engelleyebilecek tek detay olarak çıkış tarihi üzerinde durabiliriz.
Çift analog sisteminin oyunlara etkisi büyük olacaktır.
Zira Japonya'da tatil sezonu yani yılın son aylarında pazara sunulacağı, Amerika ve Avrupa'da ise 2012'de kullanıma sunulacağı belirtilen cihazın çıktığı dönemde, Nvidia'nın Tegra 3 platformunu kullanan mobil cihazların da pazarda olması bekleniyor. Benzer şekilde, dört çekirdekli Cortex-A9 tasarımını baz alan Tegra 3 platformu, 1.5GHz'e kadar farklı saat hızlarında çalışabilecek ve sahip olduğu düşük güç tüketimli yeni nesil GeForce GPU'su ile Tegra 2'de GeForce GPU'suna göre üç kata kadar daha yüksek performans sunabilecek. Şu anda SoC yani yongada sistem platformlarında kullanılan en güçlü grafik birimi olarak nitelendirilen Tegra 2 GPU'su ile kıyaslandığında üç kat daha yüksek performans sunacak olması, grafik kalitesi açısından Tegra 3'ü bir kez daha sınıfında zirveye yerleştirilebilir. Bu önemli çünkü bir görsel işlem firması olarak Nvidia, özellikle grafik performansı için yoğun mesai harcayacak ve en yüksek performansı sunmak isteyecektir.
Zira Japonya'da tatil sezonu yani yılın son aylarında pazara sunulacağı, Amerika ve Avrupa'da ise 2012'de kullanıma sunulacağı belirtilen cihazın çıktığı dönemde, Nvidia'nın Tegra 3 platformunu kullanan mobil cihazların da pazarda olması bekleniyor.
Tasarım olarak PSP'nin oluşturduğu genel şablonu koruyan ancak çeşitli güncellemeler içeren PSP2, 182.0 x 18.6 x 83.5mm boyutlarında kasaya sahip. 5-inç büyüklüğünde ve 960 x 544 çözünürlüğünde (PSP'nin dört katı) 16 milyon renk destekli OLED ekrana sahip olan PSP2, yerini aldığı PSP ile kıyaslandığında daha yüksek çözünürlük, daha canlı renkler ve daha keskin görüntüler vaad ediyor. Dokunmatik ekranı ve dokunmaya duyarlı arka paneli ile kullanıcılara interaktif oyun deneyimi vaad eden cihaz, üç yönlü jireskop ve üç yönlü akselometre olmak üzere altı yönlü hareket kontrol sistemi ve üç yönlük elektronik pusulaya da sahip. Kapasitif tarzda çoklu dokunmatik touchpad ile donatılan konsol, önde ve arkada olmak üzere iki kameraya sahip.
Arka kısımda PS'in klasik işaretleri kullanılmış.
Entegre GPS ve WiFi tabanlı lokasyon servisi ile konum belirleme teknolojisini de bünyesinde barındıran PSP2'nin daha önceki taşınabilir konsollar ile kıyaslandığında bir diğer önemli farkı ise kablosuz iletişim için 3G teknolojisi ile hücresel ağ desteği sunması. Bu sayede "connected device" konseptine adapte olan ve kullanıcılara hareket halindeyken internet erişimi sağlayabilen cihaz aynı zamanda WiFi 802.11n ve Bluetooth 2.1+EDR özelliklerini de bünyesinde barındırıyor. Yeni nesil PSP, depolama konusunda da yenilik sunuyor ve detayları henüz açıklanmasa da Flash bellek teknolojisini temel alan yeni bir depolama kartı kullanacağı belirtiliyor. Sony için büyük önem taşıyan NGP ya da bilinen adıyla PSP2'nin geliştirme süreci beş temel ayak üzerine inşa edilmiş durumda ki bunları şöyle sıralayabiliriz; Devrimsel Kullanıcı Ara Birimi, Sosyal Bağlantı, Lokasyon Tabanlı Eğlence, Gerçek ve Sanalın Kesişimi ve PlayStation Suit Uyumluluğu.
PSP 2 şimdiden bir çok oyun firmasının desteğini almış durumda. Sony'nin alt firmaları ve kendi oyunları dışında konsolda şu firmaların desteğini göreceğiz ;
Japonya bazlı firmalar: Acquire, Alvion, AQ Interactive, Arc System Works, Arika, Artdink, Ascii Media Works, Atlus / Index Holdings, Capcom, Chunsoft, Craft & Meister, CyberConnect2, D3 Publisher, Dimps, Edia, Enterbrain, Falcom, From Software, Genki, Grasshoppe Manufacture, GungHo Online Entertainment, Gust, Hamster, Hudson, Idea Factory, Irem, Kadokawa Games, Kadokawa Shoten, Konami, Level-5, Marvelous, Media Five, Namco Bandai, Nippon Ichi Software, Now Production, Q Entertainment, Sega, SNK Playmore, Spike, Square Enix, SystemSoft Alpha, Takara Tomy, Tecmo Koei Games, Tose Yukes
Kuzey Amerika bazı firmalar: Activision, Capybara Games, Demiurge Studios, Epic Games, Far Sight Studios, Frima, High Voltage Software, Kung Fu Factory, Paramount Digital Entertainment, PopCap Games, Powerhead Games, Trendy Entertainment, Warner Bros. Interactive Entertainment, 2K Games, 2K Sports
Avrupa bazlı firmalar : Avalanche Studios, Climax Studios, Codemasters Software Company, Eurocom Developments, Eutechnyx Exient, Firemint, Gameloft, Gusto Games, Home Entertainment Suppliers, Impromptu Software, Rebellion, Rockstar Games, Sidhe Interactive, Sumo Digital, Team 17 Software, Ubisoft Entertainment, Zen Studios
Konsolda Uncharted gibi popüler oyunları göreceğiz.
Firma listesine baktığımızda her ne kadar bazı önemli firmaları göremesekte oldukça geniş bir yelpazeyi görüyoruz. örneğin Namco Bandai ve Level-5 gibi önde gelen Japonya firmaları konsolda JRPG ve anime odaklı oyunlar için çalışmalar ile karşımıza çıkacaktır. Ayrıca gene Japonya odaklı olan Capcom ve Konami'nin de konsola destek verecek olması akıllara tabi ki Street Fighter, Resident Evil ve Devil May Cry gibi popüler oyunları getiriyor.
Doğu bazlı firmalara baktığımızda ise Activision, Epic Games, 2K, Warner, Ubisoft gibi bir çok dev firmanın ismini görüyoruz. PSP 2'nin duyurusunun yapıldığı "Playstation Meeting Conferance"ta konuşan Activision'dan Philip Earl, konsol için özel bi Call of Duty oyunu geliştirdiklerini duyurdu. Epic Games ise konsolun gücünden oldukça etkielmiş olacak ki PSP 2 için "rakiplerinden dört kat daha güçlü" açıklamasını yaptı. 2K Games işin içinde olunca muhtemel GTA oyunları da doğal olarak ön plana çıkmış oluyor. Ayrıca listede PopCap games gibi daha çok mobil pazarına yönelik oyun yapan firmaların olması PSP 2'de bu tarz oyunlar ile karşılaşacağımızın da bir göstergesi olsa gerek. Zira Sony eminim büyüyen bu pazardan bir dilim almak isteyecektir.
Listede PopCap Games gibi daha çok mobil pazarına yönelik oyun yapan firmaların olması PSP 2'de bu tarz oyunlar ile karşılaşacağımızın da bir göstergesi olsa gerek.
Gelelim PSP 2'nin tasarımına ve bu tasarımının oyunlara olan etkisine. Öncelikle gerek özellikler gerekse de tasarım olarak PSP'ye benzemesine rağmen PSP 2'nin daha etkileyici olduğunu söyleyebiliriz. Ekranın dokunmatik olmasının oyunlara büyük etkisi olacağı bir gerçek. Arka kısımdaki dokunmatik Pad için ise ilginç fikirler ortaya çıkabilir. İşin içine sixaxis kontrol sistemi de girince PSP 2'nin en azından PSP'ye göre çok daha fonksiyonel bir konsol olacağını çıkarabiliyoruz.
Bu özelliklerin kullanım alanları ise büyük değişiklik gösterebilir. örneğin konferans sırasında gösterilen ve daha sonra katılanların oynadığı Uncharted adlı oyunda bu özelliklerin bir kısmının kullanıldığını görüyoruz. Normal PS tuş takımı ile kontrol ettiğimiz Nathan, karşılaştığı bazı engelleri dokunmatik ekran yardımı ile de geçebiliyor. veya tutunduğu bir sarmaşıkta hız kazanmak için sixaxis özelliğini kullanıyoruz. Konsolu öne arkaya doğru savurduğumuzda nathan'ın da sarmaşıkta sallandığını görebiliyoruz. Arka Pad ise ip ile duvara tırmanma kısımlarında kullanılmış. Parmaklarımızı sırasıyla yukarıdan aşağı doğru arka tarafta sürttüğümüzde karakterimizinde yukarı doğru tırmandığını görebileceğiz. Arka kısım için gösterilen kısa videodaki uygulama ise oldukça ilginçti. Arkaya parmağımızı bastırdığımızda oyun alanına parmağımızla bir çıkıntı oluştuşturabileceğiz. bu tür uygulamalar ve ilginç fikirler arkadaki dokunmatik sistemi de daha çok ön plana çıkaracaktır.
PSP 2 için MGS oyunu kaçınılmaz gözüküyor.
Konferansta konsolun ortaya çıkan en ilginç özelliklerinden birisi de Hideo Kojima'dan geldi. NGP'da PS3 kalitesini yaşayabileceğiz" açıklaması ile konsolun ne kadar güçlü bir yapıda olduğunu dile getiren Kojima, "PSP için Peace Walker'ı geliştirirken; çok yakın bir zamanda Cloud Computing sisteminin yaygınlaşacağını düşünmüştüm. İnanıyorumki MGS ve Peace Walker için ileride bu uygulamanın kapıları açılacak. NGP'da bu özelliği destekleyen bir yapıya sahip" açıklamasında bulundu. Bu söylediklerini (Cloud Gaming/Computing) daha anlaşılır bir dil ile açıklayan Kojima "Diyelim ki evde PS3'ünüz ile oyun oynuyorsunuz ve dışarı çıkmanız gerekti. Oyunu NGP'a aktararak kaldığınız yerden devam edebilirsiniz. Eve döndüğünüzde ise tekrar PS3 ve büyük televizyonunuzu kullanabilirsiniz. Bu hayal yakında gerçeğe dönüşecek. ve şu anda hayal ettiğim bu proje için çalışıyorum. Üzgünüm ama size ne olduğunu şimdi açıklayamam. Fakat E3'te bu proje ile ilgili bir sunumumuz olacak." açıklamasında bulunmuş.
Bu tarz ilginç fikirler ile PSP 2 oyuncuları heyecanlandıracağa benziyor. Şahsen oyunlar açısından gerekli destek sunulur ise PSP 2'nin oldukça iyi bir başarı yakalayacağını düşünüyorum. PSP 2 için asıl gelişmeler ise E3 fuarında yaşanacağa benziyor. Zira firmalar asıl bombalarını muhtemelen haziran ayında patlatacaklar.
